Syndrom FOMO to jedno z zaburzeń XXI wieku, związane ze sferą online i mediami społecznościowymi. Szczególnie dał o sobie znać w okresie pandemii, kiedy zamknięci w czterech ścianach utrzymywaliśmy kontakt ze światem właśnie za pomocą Internetu. Skutki jednak potrafią być groźne i przerodzić się w zaburzenie lękowe, które wymaga terapii.
Czym jest syndrom FOMO?
Określenie FOMO to skrót od angielskiego fear of missing out, czyli strachu przed wykluczeniem. Wykluczenie to ma mieć miejsce w wyniku braku dostępu do Internetu i mediów społecznościowych. Pojawia się silna obawa, że utracimy całkowity kontakt ze światem, jeśli nawet przez krótki czas nie będziemy online.
Osoba, która cierpi na FOMO, ma też wrażenie, że przez odcięcie od Internetu nie dowie się o czymś ważnym, co ma duży wpływ na jej życie lub jej bliskich. Z tego bierze się z kolei lęk, który można zaspokoić tylko nieustannym kontrolowaniem telefonu czy komputera.
Nawyk szybko przeradza się w uzależnienie, a osoba z FOMO wcale nie czuje się lepiej, zaspokajając swoje pragnienie kontroli sfery online. Zamiast tego jest przeciążona informacjami i bodźcami, zaczyna mieć problemy z koncentracją, relacjami z ludźmi i nastrojem.
Przyczyny FOMO
Podłożem FOMO są zaburzenia lękowe, a te mogą mieć różne przyczyny. Zwykle chodzi o lęk przed utratą kontroli i przed odtrąceniem. To z kolei może mieć swoje źródła w niskiej samoocenie, przeżytych traumach czy trudnym dzieciństwie.
Osoby z FOMO mają tak naprawdę wiele wspólnego z osobami zmagającymi się z uzależnieniem. Sięganie po telefon jest jak sięganie po używki, co ma na celu zredukować odczuwany niepokój. Jest to błędne koło, bo ostatecznie nie walczymy z naszymi lękami, a tylko potęgujemy je, uzależniając od obecności czynnika zewnętrznego – w tym wypadku dostępu do Internetu i mediów społecznościowych.
Objawy lęku przed wykluczeniem
Dość łatwo sobie wyobrazić, jakie mogą być objawy syndromu FOMO. Wypunktujmy jednak te najważniejsze.
- Nieustanne sprawdzanie telefonu, szczególnie powiadomień z mediów społecznościowych;
- Unikanie kontaktu na żywo i zastępowanie go wymianą wiadomości;
- Silne poczucie niepokoju, gdy nie ma dostępu do telefonu lub Internetu;
- Osłabienie percepcji otoczenia – nie zwracanie uwagi na to, co dzieje się wokół;
- Trudności z koncentracją, problemy ze zmęczeniem i snem;
- Wrażenie, że słyszy się dźwięk telefonu, nawet gdy nie przychodzi powiadomienie.
Jak leczyć syndrom FOMO?
Żeby poradzić sobie z FOMO, należy zacząć od cyfrowego detoksu. Wymaga to dużej samodyscypliny i uświadomienia sobie, że jest to problem, z którym trzeba walczyć.
Można np. wyjść na spacer bez telefonu, przez jeden dzień nie sprawdzać mediów społecznościowych, wyciszyć powiadomienia.
Jednocześnie warto przemóc się i spotkać ze znajomymi na żywo lub spróbować znaleźć sobie na zewnątrz jakieś hobby. Gdy to nie pomaga, być może trzeba będzie podjąć terapię.