Każde nawiązanie relacji to zgoda na pewne ryzyko, że druga strona nas odtrąci. Niekiedy jednak świadomość tego ryzyka jest tak silna, że paraliżuje. Uniemożliwia wejście w relację z obawy przed potencjalnymi negatywnymi konsekwencjami. Zjawisko to to nullofobia – lęk przed odrzuceniem, na który wiele osób cierpi i za którym stoją różne przyczyny.
Nullofobia – czym jest i jak się objawia?
Lęk przed odrzuceniem zwany nullofobią to rodzaj zaburzenia psychicznego, który może mieć różne podłoże i różne przejawy. Uzależnione jest to od typu osobowości i specyfiki danego przypadku. Ogólnie rzecz biorąc, polega na rezygnowaniu z nawiązywania bliższych relacji w obawie przed odrzuceniem przez drugą osobę. Najsilniej tyczy się to związków miłosnych, ale może dotyczyć również przyjaźni.
Przejawem takiego lęku jest zwykle niechęć do zbliżania się, wchodzenia na wyższy stopień intymności, deklarowania sobie uczuć i otwierania się przed drugą osobą. Cierpiący na nullofobię ucieka przed związkami, co niekiedy może mieć postać angażowania się w wiele powierzchownych relacji, ghostingu czy po prostu chłodnego stosunku do innych, ale też skrajnej nieśmiałości i skrytości.
Jakie są przyczyny strachu przed odrzuceniem?
Przyczyn lęku przed odrzuceniem najczęściej powinniśmy doszukiwać się w doświadczeniach z dzieciństwa i zaburzeniach psychicznych. Problem ten często dotyczy DDA, czyli dorosłych dzieci alkoholików. Osoby te nie mogły nawiązać z rodzicem zdrowej więzi, czuły się za niego odpowiedzialne, nie mogły na nim polegać. Brak poczucia bezpieczeństwa w dzieciństwie i więzi z rodzicem pełnej ciepła, miłości i zaufania jest silnym czynnikiem wpływającym na nullofobię.
Do tego dochodzą różne zaburzenia i profile osobowości, u których taki lęk występuje częściej. Dotyczy to przede wszystkim osobowości unikającej, ale i narcystycznej, a także osób zmagających się z fobią społeczną czy z traumą z przeszłości.
Jak pokonać lęk przed odrzuceniem?
Na pewno pierwszym krokiem jest rozpoznanie przyczyny. Możemy spróbować naprowadzić się na nią sami, ale w wielu przypadkach potrzebna nam będzie pomoc terapeuty. Identyfikacja przyczyny pozwala pracować nad problemem skutecznie i całościowo.
Jednocześnie z pewnością ważna jest praca nad samooceną i analiza tego, jak wchodzimy w relacje i do którego momentu nie stanowi to dla nas trudności. Im bardziej zdajemy sobie sprawę z zachodzących procesów, tym lepiej jesteśmy w stanie je zwalczać i zmieniać.