Codziennie każdy musi się mierzyć ze stresem, czy to w życiu zawodowym, czy prywatnym. I każdy radzi z nim sobie jakoś inaczej. Niektórzy dają się ponieść negatywnym emocjom, innych stres motywuje do działania, jeszcze inni uciekają w inne czynności. To zróżnicowanie to tzw. style radzenia sobie ze stresem. Na podstawie opisu, spróbuj rozpoznać, w którym się odnajdujesz.
Czym są style radzenia sobie ze stresem?
Style radzenia sobie ze stresem to nic innego jak model zachowań, który stosuje dana osoba, by zredukować napięcie i dyskomfort spowodowane stresującą sytuacją. W zależności od temperamentu, charakteru i życiowych doświadczeń każdy reaguje na stres trochę inaczej. Nasze reakcje mogą zmieniać się w ciągu życia i my sami też możemy nad nimi pracować.
Przy tej całej różnorodności reakcji zaproponowano trzy główne style radzenia sobie ze stresem: skoncentrowany na zadaniu, skoncentrowany na emocjach i zorientowany na unikanie.
Styl skoncentrowany na zadaniu
Osoby posiadające styl skoncentrowany na zadaniu uchodzą za te, które najskuteczniej radzą sobie ze stresem i tym samym są na niego najbardziej odporne.
Ich model działania polega na rozpoznaniu problemu, który jest przyczyną stresu, a następnie przystąpieniu do szukania rozwiązań. Takie osoby podchodzą do kwestii zadaniowo: starają się usunąć przyczynę. Jednocześnie potrafią szybko przystosować się do nowej sytuacji.
Problematyczne są dla nich natomiast okoliczności, gdzie nie mają żadnej siły sprawczej. Przykładem jest czekanie na jakiś werdykt, co przyczynia się do stresu, a jednocześnie jest poza polem wpływu takiej osoby. Wówczas odczuwa ona dyskomfort związany z bezsilnością.
Styl skoncentrowany na emocjach
Kolejny styl charakteryzuje osoby, które w stresujących sytuacjach koncentrują się na sobie i na swoich emocjach. Zamiast przystąpić do działania, jak w poprzednim wypadku, przeżywają wszystko w środku. Ale to też pozwala im rozładować napięcie.
Przykładowo przyczyną stresu jest nieprzyjemna rozmowa w urzędzie. Osoba z takim style radzenia sobie ze stresem będzie w środku się złościć i snuć fantazje o tym, co następnym razem powie urzędnikowi, albo będzie rozmyślać, jak mogła go zripostować.
Wydawałoby się, że taki styl radzenia sobie ze stresem jest bezcelowy i osłabiający. W rzeczywistości jednak sprawdzi się, gdy problemu nie da się od razu (lub nigdy) rozwiązać.
Styl zorientowany na unikanie
Ostatni styl, zorientowany na unikanie, można łatwo u kogoś zaobserwować. Ma on swoje dobre i złe oblicze. Ogólnie rzecz biorąc, chodzi o to, by wyprzeć stres poprzez czynności zastępcze lub interakcję z innymi ludźmi.
Jeśli ktoś zapomina o stresie, bo spotka się z przyjaciółmi lub rodziną, pójdzie pobiegać, wyjdzie na spacer z psem czy posprząta mieszkanie, to nie ma w tym nic złego. Problem zaczyna się wtedy, gdy odreagowuje popadaniem w nałóg (ucieczka w alkohol) lub ryzykownymi aktywnościami. Wówczas konieczne jest zgłoszenie się o pomoc do psychologa.