Chyba większość z nas nie lubi wystąpień publicznych. Są stresujące i niemal każdy, kto je wygłasza, niepokoi się tym, jakie wrażenie zrobił na innych. Czy ktoś zauważył, że się pomylił? Czy ktoś przysnął w trakcie? Taki stres mieści się oczywiście w granicach normy, ale co zrobić, gdy lęk przed oceną towarzyszy nam nieustannie i uniemożliwia wchodzenie w normalne relacje społeczne?
![lęk przed oceną](https://mysli.pl/wp-content/uploads/2022/01/lek-przed-ocena.jpg)
Co ludzie powiedzą, czyli lęk przed oceną
Wyjaśnijmy najpierw samo pojęcie. Mówimy o sytuacji, kiedy mimo braku źródła stresu czy okoliczności, w których normalnie podlegamy ocenie (jak wystąpienie, rozmowa kwalifikacyjna czy egzamin ustny), dalej odczuwamy paraliżujący lęk przed oceną.
Oznacza to, że każda interakcja z drugim człowiekiem powoduje, że wydaje nam się, że ktoś nas bez przerwy ocenia, patrzy na nas krytycznie i odbiera negatywnie. Mamy wrażenie, że przypisuje się nam wady, których nawet nie mamy, osądza za każde słowo i każdy gest, a na koniec wyciąga wniosek, że nie warto się z nami zadawać.
Przyczyny lęku przed oceną
Lęk przed oceną jest w zasadzie utożsamiany z fobią społeczną. Takie, a nie inne postrzeganie otoczenia mogło się w nas wykształcić w dzieciństwie. To błędne koło, w którym boimy się wchodzić z innymi w relacje, bo każda interakcja to ocena nas. A ponieważ zakładamy ocenę negatywną, tym bardziej boimy się nawiązywać znajomości.
![fobia społeczna](https://mysli.pl/wp-content/uploads/2022/01/fobia-spoleczna.jpg)
Mogliśmy np. mieć bardzo krytycznych rodziców, którzy nam wszystko wytykali. Albo szkołę, która wywierała dużą presję na uczniach. Poza tym możemy cierpieć na zaburzenia osobowości, które łączą się z lękiem przed oceną. Sytuacji nie poprawia to, że niekiedy sami jesteśmy bardzo krytyczni.
Jak sobie radzić z lękiem przed oceną?
Jeśli zdajesz sobie sprawę z tego, że lęk przed oceną utrudnia Ci funkcjonowanie, to jesteś na dobrej drodze do rozwiązania problemu. Na pewno warto spotkać się ze specjalistą i spróbować terapii poznawczo-behawioralnej.
Poza tym spróbuj sobie i innym przyznać prawo do błędu. Zastanów się, dlaczego inni mają Cię oceniać surowiej niż Ty ich. Nie izoluj się i próbuj poszerzać swoją strefę komfortu. Znajdź też sposób na rozładowanie lęku, np. poprzez sport lub techniki relaksacyjne.