Człowiek przez całe życie musi zmagać się z tym, że raz jest akceptowany, a raz nie. Ten drugi przypadek potrafi być bardzo nieprzyjemny i powoduje w nas żal i rozczarowanie, ale mamy świadomość, że nie można mieć zawsze wszystkiego. Mimo to nadal trudno nam się pogodzić z odtrąceniem. Jak poradzić sobie z odrzuceniem i tym że czujemy się zawiedzeni?
Czym jest odrzucenie i dlaczego tak boli?
Z odrzuceniem spotykamy się w zasadzie nieustannie. To poczucie, że z jednej strony zostajemy wykluczeni z jakiejś grupy społecznej, a z drugiej – że nasze starania, dobre chęci, próby dołączenia do grupy zostały zignorowane lub negatywnie ocenione. Badania udowodniły, że dyskomfort spowodowany odrzuceniem jest tak samo interpretowany przez nasz mózg jak ból fizyczny!
Wiąże się to z tym, że człowiek jest istotą społeczną. Od zawsze było tak, że przynależność do grupy gwarantowała mu bezpieczeństwo i przetrwanie. Odtrącenie jest zatem na swój sposób dla nas niebezpieczne. Do tego dochodzi lęk przed samotnością, obniżenie samooceny i rozczarowanie w związku z niespełnionymi nadziejami.
Sytuacje, w których doznajemy odtrącenia
Należy podkreślić, że odrzucenie może nastąpić w różnych sferach naszego życia. To mogą być tak dramatyczne i długotrwałe w konsekwencjach doświadczenia jak odrzucenie przez rodziców. Dla dzieci szczególnie trudne jest odtrącenie przez grupę rówieśników. Ale nawet nieprzyjęcie do pracy wiąże się z sytuacją odrzucenia.
Szczególnie trudne jest odtrącenie w miłości, ponieważ samo okazanie uczuć, otwarcie się z nimi zwykle emocjonalnie sporo nas kosztuje. Gdy w takiej sytuacji zostajemy odrzuceni, bo ktoś się z nami rozstaje lub nie odwzajemnia uczuć, to jest to bardzo bolesne i długo przeżywane.
Jak poradzić sobie z odrzuceniem?
Aby poradzić sobie z odtrąceniem, musimy przede wszystkim mieć świadomość, że wydarzenie to nie świadczy o naszej wartości. Nie powinniśmy generalizować. Druga strona też miała prawo zdecydować, co będzie dla niej najlepsze, a odrzucenie nie jest działaniem wymierzonym w nas, tylko wynikiem jakiegoś wyboru.
To moment, kiedy nasza samoocena może ucierpieć i trzeba ją w sobie stale wzmacniać. Skoro ktoś nas może odrzucić, a ktoś inny nie, to znaczy, że po prostu nasze zalety są przez różnych ludzi bardziej lub mniej dostrzegane. Możemy starać się je uwidaczniać. Poza tym pamiętajmy, że odrzucenie może być motywem do tego, by się rozwijać lub zmienić kierunek działań.