Działanie terapeutyczne wykazują niekiedy aktywności, po których w ogóle byśmy się tego nie spodziewali. Czasami wystarczy, że coś sprawia nam przyjemność i jest dla nas formą swobodnej ekspresji. A właśnie te warunki spełnia sztuka – pod każdą postacią. Jej pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne dostrzeżono już w XIX wieku. Dowiedz się, czym jest arteterapia, i przekonaj się, że nie trzeba być artystą, by czerpać z niej korzyści.
Terapia poprzez sztukę
Pojęcie arteterapii zostało ukute po II wojnie światowej, właściwie równolegle w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Terapia poprzez sztukę jest oficjalną formą psychoterapii prowadzonej przez wykwalifikowanych w tym kierunku terapeutów. Polega na wykorzystaniu sztuki jako narzędzia ekspresji, komunikacji i rozwoju osobistego, a także unikalnej relacji twórcy z jego dziełem.
Aspekt estetyczny nie ma tu żadnego znaczenia. Nie chodzi też wyłącznie o to, by terapeuta interpretował twórczość pacjenta w celach diagnostycznych. Pacjent natomiast próbuje w ten sposób wyrazić siebie, a terapeutyczna moc sztuki polega w dużej mierze na uczuciu duchowego wyzwolenia (katharsis), którego źródłem jest ekspresja twórcza.
Dla kogo arteterapia?
Arteterapia ma szerokie zastosowanie zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci. Jak już zostało wspomniane, predyspozycje i zdolności manualne nie mają tutaj żadnego znaczenia.
Terapia poprzez sztukę jest chętnie wykorzystywana w pracy z osobami z niepełnosprawnością intelektualną czy z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Jej zalety będą szczególnie widoczne w przypadku pacjentów z problemami z werbalną komunikacją i wyrażaniem swoich stanów emocjonalnych.
Ale arteterapia wykaże się skutecznością również w przypadku bardziej powszechnych zaburzeń psychicznych. Jej celem jest także łagodzenie objawów depresji, nerwicy lękowej czy zespołu stresu pourazowego.
W końcu znajduje zastosowanie w terapii osób starszych i ciężko chorych. Pomaga seniorom w integracji społecznej i znalezieniu aktywności sprawiającej przyjemność i działającej na rozwój osobisty. Arteterapię stosuje się również jako wspomagające działanie u osób walczących z chorobą nowotworową, w celu poprawy kondycji psychicznej pacjenta.
Rodzaje arteterapii
Mówiąc o arteterapii, nie ograniczamy się do tzw. plastykoterapii, czyli do terapii poprzez twórczość plastyczną taką jak rysowanie, malowanie, rzeźbienie czy wszelkiego rodzaju rzemiosła artystyczne (np. garncarstwo czy tkactwo).
W istocie, do arteterapii zaliczamy także muzykoterapię, filmoterapię, teatroterapię, biblioterapię (poprzez tworzenie form literackich, ale też odbieranie ich), choreoterapię (terapię poprzez taniec), fotografoterapię czy chromoterapię (terapię poprzez kolor). Do dzieci kierowana jest z kolei bajkoterapia.
Co więcej, te wszystkie formy arteterapii zakładają nie tylko działania twórcze, ale też odtwórcze czy po prostu bierne obcowanie ze sztuką, odbieranie jej, zarówno indywidualne, jak i grupowe (np. śpiewanie w chórze). Każdy zatem może znaleźć coś dla siebie!